اولین کاربرد رسمی این تجزیه و تحلیل تحت عنوان FMEA در صنایع هوا فضای ایالات متحده امریکا استفاده شد. در واقع آن زمان FMEA بعنوان یک نوآوری و ابتکار برای پیشگیری از اشتباهات و خطاهای جبران ناپذیری مطرح گردید که وقوع هریک از آنها باعث خسارات هنگفت و اتلاف سرمایه فوق العاده زیاد میگردید.
ب ـ تعریف FMEA :
تجزیه و تحلیل عوامل شکست و آثار آن FMEA نامیده می شود. FMEA یک تکنیک مهندسی است که به منظور مشخص کردن و حذف خطاها، مشکلات و اشتباهات بالقوه موجود سیستم ، فرایند تولید و ارائه خدمت، قبل از وقوع ، در نزد مشتری ، بکار برده میشود.
تعریف خاص :
FMEA در ارزیابی ریسک روش تحلیلی است که میکوشد تا حد ممکن خطرات بالقوه موجود در محدودهای که در آن ارزیابی ریسک انجام میشود و همچنین علل و اثرات مرتبط با آن را شناسایی و رتبه بندی کند.
د- تشریح مراحل انجام کار
1- جمع آوری اطلاعات مربوط به فرایند:
سایت یا مکانی که در آن ارزیابی ریسک انجام میشود باید کاملاً شناسایی و نحوه فعالیتها و فرایندها به دقت بررسی شود.
2- تعیین خطرات بالقوه:
تمام خطراتی محیطی ، تجهیزاتی ، مواد ، انسانی و... که ایمنی را تهدید می کند باید در نظر گرفته شود همچنین حالات هر خطر نیز میبایست مورد تجزیه و تحلیل قرارگیرد.
3- بررسی اثرات هر خطر:
اثرات هر خطر، اثرات احتمالی هستند که خطر بر ایمنی افراد میگذارند. اثرات خطر میتوانند مانند آتش سوزی، مسمومیت ، شکستگی ، آسیبهای مفصلی و غیره باشد.
4- تعیین علل خطر :
شناخت کافی از محدوده مورد ارزیابی میتواند کمک فراوانی برای شناسایی علل بوجود آمدن خطر باشد. اطلاعات فنی ، زیست محیطی و ارگونومیک نیز در شناسایی بهتر علل موثر هستند.
5- چک کردن فرایندهای کنترل :
به منظور ارزیابی بهتر خطرات صورت میگیرد. بررسی برگهها عملیات استانداردها الزامات و قوانین حاکم بر محیط کار و عوامل مربوط از جمله این کارهاست.
6- تعیین نرخ وخامت :
وخامت خطر یا میزان جدید بودن ”اثر خطر بالقوه “ بر افراد است. شدت یا وخامت خطر فقط در مورد ”اثر “ آن در نظر گرفته میشود، کاهش در وخامت خطر فقط از طریق اعمال تغییرات در فرایند و نحوه انجام فعالیتها امکان پذیر است.
برای این وخامت خطر شاخصهای کمی وجود دارد که بر حسب مقیاس 1 تا 10 بیان میگردد.
FMEA